Nişantaşı

III. Selim den sonra gelen padişahlardan II. Mahmud ile Abdülmecid in de yöreye aynı amaçlı ilgiyi sürdürdükleri biliniyor. Ancak Abdülmecid yörenin iskana açılması, başka bir deyişle şenlendirilmesinde ilk adımları atmış olmasıyla öncekilerden ayrılır. Abdülmecid 1853-54 te Teşvikiye Camii ni yenilettiği gibi burada bir mahalle kurulması isteğini de iki anıt taşa kazıttığı yazıyla belgelemiştir. Bugün biri Teşvikiye Caddesi nde Harbiye Karakolu nun yanındaki küçük boşlukta, diğeri Teşvikiye Caddesi-Rumeli Caddesi ile Vali Konağı Caddesi nin kesiştiği kavşakta yer alan taşların üstünde "Eser-i avâtıf-ı Mecidiyye Mahalle-i Cedide-i Teşvikiyye": günümüzün Türkçesiyle söylenirse "Abdülmecid in karşılıksız iyilikseverliğinin eseri olan yeni Teşvikiye Mahallesi" yazısı vardır.2 Abdülmecid in yöreyle ilgisi Dolmabahçe Sarayı na taşınmasıyla daha da artmış, 1857 de şehzadeleri Reşad Efendi (V. Mehmed Reşad), Kemaleddin Efendi, Burhaneddin Efendi ve Nureddin Efendi nin sünnet düğünlerinin "Nişantaşı Sahrası"nda yapılmasını emretmiş, on iki gün süren "sûr-ı hümayun" gayet görkemli olmuştu. Ertesi yıl da kızları Cemile ile Münire sultanların düğünleri yine Nişantaşı nda yapılmış, çadırlarla donatılan alanda on beş gün süreyle tam bir şenlik yaşanmıştı. Aradan bir on yıl geçtikten sonraki kayıtlarda ise artık Nişantaşı nın imara açıldığı, ilk konakların yapılmaya başlandığı görülür. 1860-70 li yıllardan itibaren Nişantaşı bir konaklar ve saraylar semti olarak gelişecek, 1910 lardan başlayarak buna apartmanlar eklenecektir. Nişantaşı nın gelişmesi, İstanbul un 19. yy ın ikinci yarısındaki gelişmesiyle tam bir uyum içerisindedir. İki temel gelişme, iki ana aks üzerinde Nişantaşı nı etkilemiştir. İlki sarayın önce Dolmabahçe ye sonra da Yıldız a taşınmasıdır. Bu olgu hanedan mensuplarını ve yüksek devlet görevlilerini yöreye çekmiştir. İkincisi, Nişantaşı nın kentin en modern kesimi olan Pera ya (Beyoğlu) yakınlığıdır. Batılılaşma yolundaki İstanbul da Pera ya yakın olmak, oradaki hayat tarzına karışmak bakımından da bir fırsattı. Bunu ifade eden iki ana aks, Maçka-Osmanbey ve Taksim-Nişantaşı aksıdır. Nişantaşı, meskûn hale gelmeye başlamasından bugüne kadar bu iki aks çevresinde gelişmiş, ama bu gelişme 1950 lere kadar kır-kent iç içeliği biçiminde sürmüştür. Topağacı ile bugünkü Vali Konağı Caddesi nin sonu, yani Fulya Deresi vadisi 1970 lere kadar kırsal görünümü korumuştur. 1930 lardan sonraki gelişme bütün İstanbul da olduğu gibi apartmanlaşma yönünde olmuş, Nişantaşı çevresindeki Taksim, Harbiye, Osmanbey ve Şişli gibi semtlerle birlikte İstanbul un en hızlı apartmanlaşan semtlerinden biri durumuna gelmiştir. Ama bu apartmanlaşma seçkin bir yapılaşma olarak sürmüş, semt özellikle üst gelir grubunun tercih ettiği bir yerleşme yeri kimliğini korumuş, ana caddeler boyunca sıralanan mağazalar da bu kimliği desteklemiştir. 1970 lerde İstiklal Caddesi nin eski niteliğini yitirmeye başlaması ünlü mağazaları da Nişantaşı na çekmiştir. Aynı dönemlerde yaşanan önemli ve çarpıcı bir diğer gelişme ise konfeksiyon ve tekstil imalathanelerinin bu semte (özellikle Meşrutiyet Mahallesi) yerleşmeye başlamasıdır. 1970 lerde başlayan bu gelişme bugünde devam etmektedir. Semtin seçkinliğini zedeleyen bu gelişme, insan dokusunu da etkilemiştir.

Resim Galerisi

• Oteller
• Restorantlar
• Yorumlar(0)
• Yorum Yaz